Włamanie – czym jest i co mówi kodeks karny

Włamanie to przestępstwo, które wbrew pozorom nie jest celem samym w sobie, lecz stanowi sposób na osiągnięcie konkretnego celu, zazwyczaj kradzieży. W poniższym artykule przedstawiamy najważniejsze kwestie prawne związane z włamaniem, wyjaśniamy, co na ten temat mówią polskie przepisy, oraz podpowiadamy, w jaki sposób skutecznie chronić się przed włamywaczami.

Czym właściwie jest włamanie?

W kontekście prawnym przez „włamanie” rozumie się każdą formę przełamania zabezpieczeń, która umożliwia sprawcy dostęp do chronionej przestrzeni. W potocznym rozumieniu mówimy często o sforsowaniu zamka czy wybiciu szyby, jednak katalog możliwych działań jest znacznie szerszy – każde przełamanie zabezpieczenia może zostać zakwalifikowane jako włamanie, jeśli otwiera drogę do przedmiotu chronionego.

Włamanie samo w sobie nie jest osobnym przestępstwem – stanowi etap prowadzący do kradzieży (przed dokonaniem zaboru mienia włamywacz musi najpierw pokonać zabezpieczenia). Właśnie dlatego najczęściej spotykamy się z terminem „kradzież z włamaniem” – włamanie jest traktowane wówczas jako czynność umożliwiająca dokonanie kradzieży.

Włamanie jako etap na drodze do kradzieży

Nie każde włamanie kończy się faktyczną kradzieżą, ale każda kradzież wymagająca pokonania zabezpieczeń oznacza również dokonanie włamania. Aby sprawca mógł wejść w posiadanie cennych przedmiotów, najpierw musi przełamać np.:

  • zamki,
  • drzwi,
  • systemy alarmowe,
  • inne zabezpieczenia (np. kraty w oknach, szlabany, systemy kontroli dostępu).

Dopiero po pokonaniu powyższych przeszkód złodziej ma faktyczny dostęp do mienia.

Podstawa prawna i kary za kradzież z włamaniem

W polskim prawie włamanie najczęściej występuje w parze z kradzieżą, jako kradzież z włamaniem. Reguluje to art. 279 Kodeksu karnego, w którym czytamy:

§ 1. Kto kradnie z włamaniem, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
§ 2. Jeżeli kradzież z włamaniem popełniono na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.

Niezależnie od tego, czy dojdzie do faktycznego zabrania przedmiotów, samo przełamanie zabezpieczenia stanowi już podstawę do przypisania czynu „kradzieży z włamaniem”. Sąd przy wymierzaniu kary bierze pod uwagę m.in. wartość skradzionych rzeczy oraz okoliczności zdarzenia (np. czy było to działanie zorganizowane, czy sprawca działał w warunkach recydywy itp.).

Kiedy najczęściej dochodzi do włamań?

Co ciekawe, z policyjnych analiz wynika, że włamywacze najchętniej działają w godzinach popołudniowych i wieczornych, kiedy mieszkańcy często przebywają poza domem lub są zajęci innymi obowiązkami.

Przeczytaj artykuł o najczęstszych godzinach włamań.

Jak uchronić się przed włamaniem?

Kluczem do skutecznej ochrony przed włamaniem jest zapobieganie, czyli odpowiednie, przemyślane zabezpieczenia oraz zachowanie zdrowego rozsądku w życiu codziennym. Poniżej prezentujemy najważniejsze zalecenia, które zwiększają poziom bezpieczeństwa:

  1. Solidne drzwi i zamki antywłamaniowe – wybieraj produkty atestowane, o podwyższonej odporności na sforsowanie.
  2. Systemy alarmowe i monitoring (szczególnie polecany obecnie monitoring wizyjny) – kamery zewnętrzne, czujniki ruchu oraz alarmy mogą skutecznie odstraszyć potencjalnych sprawców.
  3. Zamykanie drzwi i okien – nawet szybki wypad do sklepu powinien wiązać się z dokładnym zamknięciem wszystkich możliwych wejść. Szczególnie ważne jest to w przypadku wyjazdów na wakacje czy świątecznych wyjazdów rodzinnych.
  4. Współpraca z sąsiadami – przy dłuższej nieobecności warto poinformować zaprzyjaźnionych sąsiadów, by zwracali uwagę na podejrzane zachowania w okolicy.
  5. Ostrożność w mediach społecznościowych – nie publikuj w czasie rzeczywistym zdjęć z wyjazdów, które jasno informują potencjalnych włamywaczy, że dom stoi pusty.
  6. Symulacja obecności domowników – automatyczne włączniki światła lub uruchamianie radia/telewizora mogą tworzyć wrażenie, że ktoś cały czas przebywa w mieszkaniu.

Dodatkowo, przy wyjazdach warto zadbać o osoby, które odbiorą korespondencję z naszej skrzynki czy zajmą się naszym domem – pozostawiona gazeta lub ulotka w drzwiach to czytelny sygnał, że w środku nikogo nie ma.

Czy istnieją inne sposoby ochrony?

Poza wskazanymi rozwiązaniami technicznymi i dbałością o codzienne nawyki, warto rozważyć:

  • Ubezpieczenie mieszkania lub domu – polisa może pokryć straty, jeśli pomimo zabezpieczeń i ostrożności dojdzie jednak do włamania.
  • Oświetlenie posesji – dobrze oświetlone domy i podwórka są mniej atrakcyjne dla włamywaczy, ponieważ utrudniają im działanie w ukryciu.
  • Zarządzanie kluczami – nie pozostawiaj kluczy w łatwo dostępnych miejscach (np. pod wycieraczką lub w doniczce).
  • Dodatkowe zabezpieczenia okien – rolety antywłamaniowe, kraty (jeśli charakter budynku na to pozwala) czy specjalne okucia okienne mogą utrudnić sforsowanie okien i drzwi balkonowych.

Włamania w statystykach

Z danych publikowanych przez Komendę Główną Policji wynika, że w Polsce co roku dochodzi do kilkudziesięciu (lub nawet kilkuset) tysięcy przypadków włamań. Duża liczba przestępstw tego typu sprawia, że – statystycznie – każdy z nas może w pewnym momencie stać się ich ofiarą. Dlatego tak ważne jest systematyczne zwiększanie świadomości społecznej na temat metod włamywaczy i sposobów skutecznej ochrony przed nimi.

Podsumowanie

Włamanie – choć samo w sobie nie stanowi odrębnego przestępstwa – najczęściej stanowi środek prowadzący do kradzieży, czyli tzw. kradzieży z włamaniem. W polskim prawie podlega karze pozbawienia wolności od roku do 10 lat (zależnie od okoliczności).

Aby skutecznie chronić się przed włamaniem, warto inwestować w dobrej jakości zabezpieczenia, ale również zachować zdrowy rozsądek i unikać ujawniania zbyt wielu informacji na temat swojej nieobecności w domu. Współpraca z zaufanymi sąsiadami, a także korzystanie z nowoczesnych systemów alarmowych i monitoringu stanowią dodatkową, bardzo ważną linię obrony.

Zastosowanie się do powyższych wskazówek znacząco zwiększa szanse na to, by uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji włamania – zarówno pod względem materialnych strat, jak i poczucia bezpieczeństwa we własnym domu.